jan282025
Si e lehtësojnë dietën e shëndetshme kaloritë në etiketa?
Në një publikim të fundit në Cochrane Database of Systematic Reviews, studiuesit analizuan efektin e etiketimit të kalorive në zgjedhjen dhe konsumin e ushqimeve, pijeve alkoolike dhe atyre joalkoolike.
Rezultatet tregojnë se vendosja e etiketave të ushqimeve me një tregues të qartë të kalorive të përfshira, nëse aplikohet në shkallë të gjerë, mund të zvogëlojë marrjen e kalorive. Megjithatë, nevojiten kërkime të mëtejshme për të konfirmuar këto efekte.
Obeziteti dhe sëmundjet e lidhura me të janë një problem global në rritje. Zakonet e këqija dietike, duke përfshirë konsumin e lartë të yndyrës, sheqerit, kripës dhe alkoolit, ndikojnë ndjeshëm jo vetëm në këtë rritje, por edhe në zhvillimin e sëmundjeve jo të transmetueshme, si sëmundjet e zemrës, diabeti dhe kanceri.
Etiketimi i kalorive në ushqime dhe pije është një nga strategjitë për të promovuar zgjedhje më të shëndetshme, duke inkurajuar zgjedhje më të ndërgjegjshme ushqimore, duke reduktuar kështu marrjen e kalorive dhe duke promovuar kontrollin e peshës. Megjithatë, efektiviteti i kësaj strategjie varet nga faktorë të ndryshëm, si konteksti, lloji i etiketës dhe statusi socio-ekonomik i konsumatorëve.
Për të vlerësuar ndikimin e treguesve të kalorive në etiketa, studiuesit morën parasysh si provat e kontrolluara me përzgjedhje rastësore dhe ashtu edhe te studimet me përzgjedhje jo rastësore ku ishte e mundur të izolohej efekti i treguesit të kalorive në etiketat në dietë, duke analizuar zgjedhjet ushqimore të fëmijëve dhe të rriturve.
Pas një përzgjedhjeje rigoroze të studimeve të disponueshme, ekipi krijoi një grup të dhënash me informacion mbi kontekstin, pjesëmarrësit (përfshirë përkatësinë etnike, gjininë, moshën dhe statusin socio-ekonomik), produktet e analizuara, karakteristikat e etiketës, kohëzgjatjen e ekspozimit dhe rezultatet e vëzhguara.
Te studimet me përzgjedhje rastësore, etiketimi i kalorive në menutë ose produktet ushqimore të blera në dyqan uli pak kaloritë e përzgjedhura, me një ulje mesatare prej rreth 11 kcal për vakt, ndërsa në studimet jo rastësore, u vunë re reduktime midis 14 dhe 73 kcal për vakt, e barabartë me një reduktim mesatar prej rreth 1.8%.
Tetë studime me 2,134 pjesëmarrës analizuan konsumin aktual të kalorive, duke treguar një reduktim mesatar prej rreth 35 kcal për vakt, 5.9% e mesatares për vaktet e paetiketuara.
Për pijet alkoolike, nuk ka të dhëna përkatëse për reduktimin e kalorive apo njësitë e alkoolit të konsumuar. Provat në këtë fushë janë shumë të pasigurta dhe akoma nuk janë identifikuar studime që të kenë analizuar ndikimin në konsumin aktual.
Studiuesit arrijnë në përfundimin se ndërsa etiketat e kalorive janë një mjet i dobishëm, ato sigurisht që nuk janë zgjidhja. Faktorë të tjerë, si çmimi, shija dhe komoditeti, ndikojnë fuqishëm në zgjedhjet tona ushqimore.
Për më tepër, të kuptuarit e etiketave ushqimore mund të jetë komplekse për shumë konsumatorë. Për më tepër, për alkoolin, provat janë të kufizuara dhe nuk tregojnë një ndikim të qartë.
Etiketat mund të jenë një ndihmë e madhe për ata që duan të ndjekin një dietë më të shëndetshme. Megjithatë, për të arritur rezultate të rëndësishme, është e nevojshme që kjo masë të kombinohet me strategji të tjera, si fushatat e edukimit për ushqimin dhe ofrimi i ushqimeve të shëndetshme me çmime të përballueshme.