Marrja e njëkohshme e barnave me kontraceptivët hormonalë ul efikasitetin e tyre

tags: KONTRACEPIV, levotiroksina, ulipristal, levonorgestrel, Estro-progestogjenet , Digoksina, Antikoagulantet kumarinike

Artikuj lidhur

25-11-2014 | EMA sugjeron ri-klasifikimin e ulipristalit në kontraceptiv pa recetë

10-06-2024 | Kontraceptivët. Në Finlandë, me qasjen falas dhe edukatën seksuale, 66% më pak aborte te adoleshentët

25-03-2024 | AIFA: Kontraceptivët hormonalë dhe tromboembolia venoze

Gjatë kongresit francez të gjinekologjisë dhe obstetrikës, të sapombajtur në Tarbes, studiuesja Haleh Bagheri rikujtoi ndërveprimet më të zakonshme mes kontraceptivëve hormonalë dhe barnave të tjera. Në qendër të diskutimeve ishin situatat e informimit të mjekëve dhe pacientëve për të menaxhuar më mirë sigurinë dhe efikasitetin e barnave. Pak a shumë është fjala për estro-progestogjenet në doza normale dhe minidoza, progestogjenet në doza normale ose minidoza, implantet IUD brenda mitrës, progestogjenet me injeksion dhe kontraceptivët emergjentë, pra levonorgestrel dhe ulipristal.
Bashkëveprimet mes kontraceptivëve dhe barnave të tjera mund të jenë shumë të ndryshme, por problemi lind kur ndryshon farmakokinetika e produkteve të tilla si digoksina, antiepileptikët, antikoagulantet kumarinike (si warfarina), antiaritmikët, një reduktim ose një rritje e aktivitetit të tyre mund të rezultojë gjithashtu e dëmshme për pacientin. Estro-progestogjenet që merren në rrugë orale ndjekin qarkullimin enterohepatik dhe metabolizohen nga mëlçia. Aty ndodhin ndërveprimet farmakologjike ku mund të ketë konkurrencë për të njëjtat sisteme enzimatike dhe për këtë arsye rreziku i akumulimit të një prej dy molekulave të përfshira jep efektet e mbidozës.
Enzimat në fjalë janë pjesë e familjes së citokromeve të përfshira në metabolizmin e shumë substancave endogjene dhe ekzogjene. Citokrom P450, për shembull, është një sistem kompleks i izoenzimës. Te njeriu janë identifikuar 30 të tilla dhe të paktën katër janë të përfshira në metabolizmin e produkteve mjekësore. Më e rëndësishme është enzima CYP3A4, sepse ajo vepron në 50% të barnave; frenuesit e saj shtojnë efektet anësore të kontraceptivëve si të vjella dhe aksidentet e mundshme tromboembolike venoze. Mes barnave që e frenojnë atë janë makrolidet, antiviralet, antimykotikët, ndonjëherë edhe antitumoralët dhe lëngu i frutave.
Ndërsa barnat që veprojnë si nxitës të citokromit mund të çojnë në dështimin e veprimit të kontraceptive, ndër të tjera në kohë të ndryshme të trajtimit: në fakt, ndryshimi i efekteve të pritshme mund të ndodhë gjatë gjithë kohës së trajtimit e madje edhe një muaj pas mosmarrjes së barit. P.sh. antiepileptiku lamotriginë e humbet efikasitetin nëse jepet bashkë me estradiolin etinil (Ee2). Këshilla lidhet me kontrollin e niveleve plazmatike në momentet e fillimit ose ndërprerjes së estro-progestogjenit ose të zgjedhë një progestogjen të vetëm që të mos paraqesë këto problematika.
Edhe përqendrimet plazmatike të acidit valproik pakësohen në praninë e Ee2 dhe humbet efikasiteti. Përsa i takon hormoneve tiroide dhe fraksionit të tyre të lirë që bie, si rrjedhojë do të duhet të rritet doza e levotiroksinës. Edhe antiacidet frenuese të pompës protonike ndikojnë në fazën e përthithjes së kontraceptivëve të emergjencës. Duhet patur parasysh edhe humbja e efikasitetit të ulipristalit, dhe rritja e efekteve të padëshiruara.Për barnat anti-HIV çështja është edhe më komplekse, në çdo rast është e rëndësishme që mjeku të vihet në dijeni të barnave që një pacient merr, për terapitë kronike edhe për patologjitë akute.