tet212024
Dislipidemitë. Suplementet omega-3 mbrojnë nga hiperkolesterolemia familjare
Acidet yndyrore omega-3 dhe vaji i peshkut mund të ndihmojnë në uljen e niveleve të kolesterolit total dhe atij LDL të shkaktuar nga predispozitat gjenetike. Këtë e tregojnë rezultatet e një hulumtimi të publikuar në American Journal of Clinical Nutrition dhe të kryer nga një ekip studiuesish nga Universiteti i Gjeorgjisë në Athinë (SHBA). Në veçanti, hetimi zbuloi se njerëzit që raportuan se marrin në mënyrë të rregullt vaj peshku kanë nivele më të ulëta të kolesterolit total, atij LDL dhe triglicerideve në gjak.
Dislipidemitë
Ndryshimi i profilit të lipideve në gjak, i njohur si dislipidemia, është një faktor i rëndësishëm rreziku për sëmundjet kardiovaskulare, të cilat janë shkaku kryesor i vdekjeve në nivel global. Përqendrimet e larta të kolesterolit total, kolesterolit LDL dhe triglicerideve e shtojnë rrezikun për ngjarje ishemike. Në anën tjetër, një përqendrim i lartë i kolesterolit me densitet të lartë ose atij HDL, mund të ketë efekte mbrojtëse kundër sëmundjeve kardiovaskulare.
Përveç faktorëve mjedisorë dhe atyre gjenetikë edhe ndërveprimi gjen-mjedis do të luante gjithashtu një rol thelbësor në zhvillimin e dislipidemisë. Në mënyrë të veçantë, efektet gjenetike vlerësohet të jenë në themel të më shumë se 50% të variancës fenotipike në përqendrimet e lipideve në gjak. Megjithatë, disa studime kanë nxjerrë në pah se integrimi i vajit të peshkut, kryesisht acidi eicosapentaenoic (EPA) dhe acidi docosahexaenoic (DHA), ka efekte kardioprotektive dhe redukton përqendrimin e triglicerideve.
Efektet e plotësimit të omega-3
Autorët vlerësuan nëse plotësimi i vajit të peshkut modifikon lidhjen midis përqendrimeve të parashikuara gjenetikisht dhe të vëzhguara të kolesterolit total, kolesterolit LDL, atij HDL dhe triglicerideve. Duke përdorur të dhënat e mbledhura nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, ekipi vlerësoi të dhënat gjenetike dhe fenotipike nga 441,985 njerëz 37-73 vjeç. Pjesëmarrësit dhanë mostra gjaku, si dhe informacion në lidhje me sociodemografik, stilin e jetesës dhe të dhënat mjekësore nëpërmjet pyetësorëve.
Analiza tregoi se 31.8% e pjesëmarrësve merrnin zakonisht suplemente të vajit të peshkut, nga të cilët 56% ishin gra me një moshë mesatare 59 vjeç. Pjesëmarrësit që konsumuan vaj peshku kishin më shumë gjasa të ishin më të moshuar, përdorues të statinave dhe të kishin përqendrime më të larta të kolesterolit total, kolesterolit LDL dhe atij HDL.
Plotësimi i vajit të peshkut zvogëloi lidhjen midis përqendrimeve të parashikuara gjenetikisht dhe të vëzhguara në qarkullim të kolesterolit total, atij LDL dhe triglicerideve, duke forcuar, në anën tjetër lidhjen përkatëse për kolesterolin HDL. Ky rezultat, sipas autorëve, konfirmon aftësinë që ka vaji i peshkut për të reduktuar nivelet specifike të lipideve, që përmbajnë ndikimin e tyre në rrezikun gjenetik, si dhe për të përmirësuar aftësinë e trupit për të mbajtur nivele më të larta të kolesterolit HDL, mbrojtës për sistemin kardiovaskular.
Burimi:
Am J Clin Nutr (2024); doi: 10.1016/j.ajcnut.2024.07.009