sht132022
Infeksionet e traktit urinar. Veprimi antibakterial i ekstraktit të shqopës
Shqopa, emri shkencor Calluna vulgaris, i përket familjes Ericaceae dhe është një bimë spontane e përhapur gjerësisht nga Evropa në të gjithë Azinë, Amerikën e Veriut, Australi dhe Zelandën e Re. Duke qenë në gjendje të mbijetojë në tokë të ngurtë dhe në kushte mjedisore, ajo konsiderohet me vlerë të lartë natyrore. E njohur për vetitë e saj ushqyese dhe medicinale, shqopa shquhet për përbërjen e gjerë të fitokompleksit, i cili nxjerr në pah një larmi të madhe aktivitetesh biologjike. Ndër më të rëndësishmet janë fenolet, të pranishme në pjesë të ndryshme të kësaj bime barishtore, të cilat karakterizojnë vetitë e shëndetit (antioksidante, antiinflamatore, antimikrobike, kemoprotektive, etj.).
Një studim i publikuar së fundmi ka zbuluar potencialin antimikrobik të bimës, duke riprodhuar përdorimin tradicional të theksuar për problemet që lidhen me traktin urinar, ndërsa tregon një potencial të shkëlqyer nektari për insektet si bletët e mjaltit.
Efekti i shqopës në infeksionet e traktit urinar
Studime të shumta kanë theksuar efektet e dobishme duke përdorur ekstrakte nga pjesë të ndryshme të bimës dhe duke testuar zbatueshmërinë e tyre në modelet e studimit in vivo dhe in vitro. Kjo bimë ka treguar aktivitete të rëndësishme farmakologjike si: antibakteriale, anksiogjenike, antidepresive, neurotropike, antivirale, antiproliferative, antinociceptive, antioksidante, antihipertensive dhe analgjezike, antiinflamatore, hipouricemike dhe kimiopreventive, si dhe aktivitete fotoprotektive.
Vetitë antibakteriale janë studiuar në çrregullimet që lidhen me patogjenët e traktit urinar, ku shtamet e E. coli, E. fecalis dhe Proteus vulgaris kanë rezultuar të jenë të ndjeshme ndaj ekstrakteve bimore.
Ndër shtamet e testuara, më të ndjeshmet ishin bakteret gram-pozitive (E. faecalis, Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus rezistent ndaj meticilinës, S. aureus, Staphylococcus aureus i ndjeshëm ndaj meticilinës), të cilat kishin vlera minimale të përqendrimit frenues (MIC) më të ulëta në ekstrakte bimore të marra përmes zierjes dhe infuzionit në ujë. C. vulgaris mund të frenojë patogjenët e testuar pa kompromentuar ekuilibrin normal të mikrobiotës vaginale duke përdorur preparate tradicionale si infuzion dhe zierje, të cilat përdoren ende sot nga herbalistët që përdorin barna të lashta, por pak të njohura për publikun e gjerë.
Studimet e fundit kanë treguar se kapaciteti antibakterial mund të ndryshojë në varësi të organit bimor nga i cili është marrë ekstrakti dhe fazave të rritjes së bimës. Sipas një studimi, në përputhje me përdorimet tradicionale, zierja e pjesës së lules së mbledhur gjatë lulëzimit duket se ka efektin më të fuqishëm antimikrobik për traktin urinar.
Mjalti i shqopës, një antimikrobik premtues
Interesi shkencor për bimën e shqopës ka nxjerrë në pah spektrin e gjerë të shërbimeve të ekosistemit që mund të ofrojë, në drejtim të zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik dhe ekologjik. Duke qenë se kjo bimë tregon potencial të shkëlqyer nektari për bletët e mjaltit për shkak të periudhës së gjatë të lulëzimit (nëntor-janar), një studim i kohëve të fundit ka nxjerrë në pah një produkt natyral, funksional por të nënvlerësuar, pikërisht mjaltin e shqopës. Pavarësisht informacionit premtues mbi përbërjen kimike dhe farmakologjike të bimës së shqopës, studimet mbi mjaltin dhe aktivitetet e tij potenciale të dobishme janë ende të pakta, por inkurajuese. Në përgjithësi, aktiviteti antimikrobik i mjaltit, dhe në veçanti mjaltit të shqopës, tregon se produktet e bletëve mund të luajnë një rol kyç në terapitë alternative. Mjalti i shqopës mund të përdoret si një agjent antifungal, veçanërisht për sëmundjet e lëkurës. Prandaj nevojiten studime paraklinike dhe klinike të bazuara në prova për të eksploruar zbatueshmërinë e mundshme të mjaltit të shqopës për përdorim mjekësor dhe apiterapi. Për më tepër, duhet pasur parasysh se ky është studimi i parë që bashkon bimën e shqopës dhe mjaltin dhe potencialin e tyre terapeutik.
Burimi:
Plants (Basel). 2022;11(15):1993. Published 2022 Jul 30. doi:10.3390/plants11151993