tet102019
Kaliumi: burimet kryesore, kombinimi me barnat dhe nevojat ditore
Kaliumi është elementi i tretë më i bollshëm i trupit, i rëndësishëm për mbajtjen e tij në ekuilibër. Gjendet kryesisht te bananet, por jo vetëm...
Kaliumi është një elektrolit thelbësor që merr pjesë në procese të shumta të transmetimit të impulseve nervore; rregullator i ritmit kardiak dhe tkurrjes së muskujve, si dhe ruan ekuilibrin - si elektrolitet e tjera, për shembull, natriumi - përqendrimin e lëngjeve intra (K) dhe jashtë qelizore (Na), për të shmangur pasojat e dehidrimit, të cilat manifestohen me dobësi, asteni, ngërçe muskulare deri në relapse negative, në rastet më serioze, në funksionin kardiak dhe renal.
Nivelet e kaliumit në trup përcaktohen nga ekuilibri midis marrjes së ushqimit dhe sekretimit të veshkave: deri në 90% e kaliumit humbet përmes urinës, por sasi të vogla humbasin gjithashtu përmes feçeve dhe djersës.
Racioni ditor i kaliumit arrin në 3.5 gramë për të rriturit e shëndetshëm (OBSH); për foshnjat dhe fëmijët, EFSA tregon një vlerë të konsumit të duhur të ekstrapoluar nga ai i të rriturve me anë të rishkallëzimit izometrik dhe duke përfshirë një faktor rritjeje: 750 mg në ditë për foshnjat e moshës 7-11 muaj; nga 800 mg në ditë për 1-3-vjeçarët dhe 3.500 mg/ditë për moshën 15-17 vjeç.
Burimet kryesore ushqimore të kaliumit
Burimi kryesor ushqimor i kaliumit janë frutat dhe perimet. Bananet janë sigurisht një burim i mirë (mbase më i njohuri, i disponueshëm dhe i gatshëm për konsum), por jo i vetmi. Shumë ushqime të tjera përmbajnë një sasi interesante, si për të përballuar mungesat, ashtu edhe për ekuilibrin e përditshëm. Le të fillojmë me frutat e freskëta: avokadoja, përmban 450 miligramë kalium për 100 gramë; kivi, me 400 mg/100g është fruta me përqendrimin më të madh; ribes 370 mg/100g dhe në fund, banania (350 mg/100 g p.e.).
Me vlera mbi 300 mg/100 g, janë gjithashtu: pjepri (333 mg/100 g) dhe kajsitë (320 mg/100 g). Frutat e thata sigurojnë sasi të mira të mineraleve (fistikët 972 mg/100 g, bajamet 780 mg/100 g, kikirikët 680 mg/100 g dhe lajthitë 466 mg/100 g). Burime të rëndësishme janë edhe perimet, siç janë patatet 570 mg/100g, spinaqi 530 mg/100g, kopra 394 mg/100g dhe bishtajoret: fasulet 1445 mg/100g, thjerrëzat dhe qiqrat 881 mg/100g p.e.
Kujdes nga kombinimi me barnat
Në fund, AIFA sinjalizon të mbahet në kontroll marrja e kaliumit në të njëjtën kohë me barna të caktuara (dhe për këtë arsye, në prani të patologjive specifike): ACE - inhibitorët dhe diuretikët mund të rrisin sasinë e kaliumit në trup. Kur përdoren diuretikë, është mirë të kontrollohet konsumi i ushqimeve të pasura me kalium, duke kërkuar këshillë nga mjeku ndjekës.
Francesca De Vecchi