shk52024
Përforcimi i sistemit imunitar. Ndikimi i ushqimeve funksionale në dietë.
Përveç ruajtjes së hidratimit të duhur, ka ushqime të ndryshme (shpesh me origjinë bimore), që mund të ndikojnë në mënyra të ndryshme te sistemi imunitar. Ka shumë ushqime që mund të forcojnë sistemin imunitar, si: frutat, perimet, erëzat dhe produktet shtazore. Një dietë ushqyese, në fakt, përbën vijën e parë të mbrojtjes kundër infeksioneve.
Dietë e shëndetshme dhe funksionalitet imunitar
Sistemi imunitar mbron organizmin nga pushtimi i patogjenëve. Njerëzit kanë imunitet të lindur, të krijuar nga qeliza, të tilla si: makrofagët dhe neutrofilet, dhe imunitet të fituar, të formuar nga qelizat e bardha të gjakut ose qelizat limfocitare, i cili zhvillohet pas ekspozimit ndaj patogjenëve. Një dietë e shëndetshme është thelbësore për ruajtjen dhe përmirësimin e imunitetit, pasi qelizat imune kërkojnë energji të mjaftueshme për të funksionuar, ndërsa mikro- dhe makronutrientët ruajnë përgjigjet. Përveç këtyre sistemeve, trupi ka barriera fizike si lëkura, dhe barriera fiziologjike, si pështyma dhe acidi gastrik. Zgjedhjet e një stili të shëndetshëm jetese, të tilla si: ndjekja e një diete të përshtatshme, gjumi i rregullt, reduktimi i stresit dhe shmangia e zakoneve negative si pirja e duhanit, mund të forcojë sistemin imunitar.
Një nga masat e para është të pini mjaftueshëm ujë, i cili luan një rol të rëndësishëm në forcimin e imunitetit, pasi hidratimi i mban membranat mukoze të lagështa, qelizat me oksigjen dhe sistemet e ndryshme funksionale. Për më tepër, toksinat transportohen nga uji në veshka dhe më pas në traktin urinar përpara se të nxirren jashtë dhe dehidratimi mund të çojë në grumbullimin e tyre. Prandaj, pirja e sasisë së mjaftueshme të ujit mund të ndihmojë në parandalimin e infeksioneve të traktit urinar.
Perime, fermente laktike, kërpudha dhe erëza
Po ashtu, konsumimi i pamjaftueshëm i lëndëve ushqyese mund të dobësojë zhvillimin e sistemit imunitar dhe ta bëjë trupin më të prekshëm ndaj alergjive, infeksioneve dhe inflamacioneve kronike. Në këtë kuptim, ushqime të tilla si agrumet janë të pasura me vitaminë C, e cila nxit formimin e limfociteve dhe forcon barrierat epiteliale të trupit, si dhe vepron si antioksidant kundër radikaleve të lira. Për më tepër, agrumet përmbajnë selen, fibra, acid folik dhe flavonoide, të cilët janë agjentë antioksidues dhe antiinflamatorë. Të dobishme janë edhe papaja, e cila përmban acid folik, retinol, riboflavinë, tiaminë, niacinë, kalium, hekur, fibra dhe kalcium, dhe kivit, që përmbajnë vitamina C dhe K, kalium, karotenoide, fibra dhe antioksidantë, ndërsa shega ushtron aktivitet antiviral dhe antibakterial, duke nxitur në të njëjtën kohë rritjen e baktereve "të mira" për trupin si Lactobacillus dhe Bifidobacterium. Karotenoidet, në veçanti, mund të forcojnë përgjigjen imune dhe acidi retinoik nxit rritjen e limfociteve. Për më tepër, brokoli ka vitamina A, C dhe E, substanca fitokimike si polifenolet, si edhe minerale dhe xhenxhefil. Përveç të qenurit një imunomodulues premtues, ai përmirëson tretjen dhe oreksin, duke sjellë përfitime edhe për sistemin imunitar. Së fundi, hudhra, shafrani i Indisë, qepa, kërpudhat dhe çaji gjithashtu duhet të përfshihen në dietë për një sistem imunitar më të shëndetshëm.
Roli i ushqimeve me origjinë shtazore
Në fakt, një karakteristikë e rëndësishme e ushqimeve me origjinë shtazore, është se ato përmbajnë proteina lehtësisht të tretshme dhe me cilësi të lartë, si dhe aminoacide esenciale dhe mikroelemente. Qumështi, gjithashtu përmban imunoglobulina dhe proteina të hirrës, të cilat stimulojnë sintezën e antitrupave.
Së fundi, kosi meriton një rëndësi të veçantë, pasi ka një përbërje të ngjashme me qumështin, por përmbajtja e kalciumit të tij përthithet më lehtë nga trupi, ndërsa vezët, përveç proteinave, vitaminave dhe mineraleve, përmbajnë edhe kolinë, e cila zbërthen aminoacidin homocisteinë, i cili lidhet me sëmundjet kardiovaskulare.
Science & Nutrition (2023) - doi: 10.1002/fsn3.3628